Seksueel overdraagbare aandoeningen ontstaan door het hebben van onveilige seks met een sekspartner die besmet is. En er bestaan aardig wat geslachtsziektes. Heb je een soa? Dan is het belangrijk om de sekspartners van de afgelopen vijf weken te waarschuwen. Anders kun je zelf ook weer besmet worden. De volgende top 10 van geslachtsziektes is door het Rijksinstituut (RIVM) samengesteld:
1. Chlamydia
De meest voorkomende geslachtsziekte (soa) in Nederland is Chlamydia. Het komt met name voor bij meisjes en jonge vrouwen. Chlamydia is een bacterie die zich in de slijmvliezen van geslachtsdelen nestelt. Vrouwen hebben vaak last van afscheiding, pijn in de onderbuik en eventueel onregelmatig bloedverlies. Mannen hebben last van afscheiding en pijn bij het plassen. De meeste mensen merken niet dat ze geïnfecteerd zijn. Het is dan ook erg besmettelijk en overdraagbaar. Ongeveer 60.000 mensen in Nederland krijgen jaarlijks deze soa. Wanneer deze ziekte niet goed wordt behandeld, kunnen er nare gevolgen zijn. Denk aan onvruchtbaarheid (vrouwen) en kans op buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
2. Plasbuisontsteking (mannen)
Dit is een ontsteking aan het slijmvlies van de plasbuis (binnenkant). Dit geeft een pijnlijk en branderig gevoel. Het kan ook zijn dat er helder slijm of gele pus uit de plasbuis komt. In dit geval wordt er ook wel gesproken over de geslachtsziekte gonorroe. Een plasbuisontsteking ontstaat dan ook vaak door de gonorroe- en chlamydia bacterie. Het is een seksueel overdraagbare aandoening (soa).
3. Genitale wratten
Genitale wratten bevinden zich op en rond de geslachtsdelen, in de mond of in de bilspleet. De wratten kunnen ook voorkomen in de vagina of de anus. De klachten bestaat met name uit jeuk en komen met name voor bij jongvolwassenen. Het kan zijn dat ze vanzelf weggaan. Wel is een gepaste behandeling aan te raden. In Nederland wordt de diagnose ongeveer 25.000 keer per jaar gesteld.
4. Schimmelinfectie: Candida
Candida is een gistcel, welke een schimmelinfectie kan veroorzaken. De gistcel ontstaat door een verstoorde balans in de gisthuishouding van het lichaam. Wanneer je een verminderde weerstand hebt, gaat de gistcel zich vermenigvuldigen. Dit zorgt voor diverse klachten in de vagina, maar ook pijnlijke, witte plekjes in de mond (spruw). De vagina kan jeuk en/of branden en je hebt last van zuur ruikende afscheiding. De infectie kan van binnenuit ontstaan, maar ook worden overgedragen. Mannen met Candida kunnen last hebben van jeuk, rode puntjes op de eikel of juist een droge en schilferige eikel.
5. Gonorroe
Gonorroe is een geslachtsziekte die zowel bij mannen als vrouwen veel voorkomt. Het verschil is dat vrouwen er over het algemeen weinig last van hebben. Ze hebben wellicht wat meer last van afscheiding. Mannen hebben er vaak wel last van. Bijvoorbeeld pijn bij het plassen en/of een waterige tot geelgroene afscheiding uit de plasbuis. Dit kan enkele dagen tot weken na de onveilige seks optreden. Net zoals chlamydia kan gonorroe zorgen voor onvruchtbaarheid bij vrouwen. Niet bij mannen.
6. Bacteriële vaginose: gardnerella
Dit is een geslachtsziekte, maar geen soa. Het is dus niet overdraagbaar. Bij deze ziekte is er sprake van een verstoring van het bacteriële evenwicht van de vagina. Het komt dan ook voornamelijk voor bij vrouwen. Het ontstaat door het te lang inhouden van zeep of door te wassen met zeep. Klachten zijn een zurig ruikende vagina en grijswitte afscheiding. Behandeling is dan ook alleen nodig als je klachten ervaart. Mannen hebben er vrijwel geen last van.
7. Herpes genitalis
Herpes kan zich uiten in diverse vormen. De meest voorkomende is de koortslip. Het kan zich ook voordoen op en rond de geslachtsdelen. Het uit zich dan in rode plekjes en vocht gevuld blaasjes. In dit geval wordt het herpes genitalis. De blaasjes worden uiteindelijk wondjes en drogen geleidelijk aan in. Het is zeer besmettelijk. Deze is het grootst wanneer iemand zweertjes of blaasjes heeft. Als je eenmaal herpes hebt, verdwijnt het nooit meer uit je lichaam. Bij een verminderde weerstand dan kan de herpes weer op komen zetten. Wees hygiënisch, met name met je handen. Hiermee kun je het alleen maar meer (over je eigen lichaam) verspreiden. De klachten ontstaan na ongeveer een week. Het kan branderig, pijnlijk en geïrriteerd aanvoelen.
8. Syfilis
Syfilis wordt ook wel Leus genoemd. Het komt minder voor in Nederland. Het is wel ernstig als je het eenmaal hebt. De ziekte worden onderscheiden in drie fasen:
Fase 1: één of meer zweertjes op/rond vagina, penis, anus of mond. Deze verdwijnen vaak binnen enkele weken.
Fase 2: enkele weken of maanden later is de syfilis in de bloedbaan gekomen en door het lichaam verspreid. Een grieperig gevoel kan ontstaan en vlekjes op de huid. De klachten verdwijnen weer vanzelf.
Fase 3: bij geen behandeling in de eerste twee fases gaat de syfilis een eigen bestaan leiden. Dit kan schade aan organen aanrichten. Geen behandeling kan dan desastreus zijn.
Bij een tijdige behandeling hoeven de gevolgen niet ernstig te zijn.
9. Hepatitis B: geelzucht
Hepatitis B is een vrij ernstige infectieziekte. Deze dringt binnen in de levercellen en veroorzaakt een ontsteking. De besmetting vindt plaats via seksueel- en/of bloedcontact. Met name het likken van de anus is gevaarlijk. Klachten kunnen variëren van lusteloosheid, vermoeidheid tot koorts. Het gezicht kan er gelig uitzien. Vandaar ook de benaming geelzucht.
10. Trichomonas
Deze ziekte komt redelijk vaak voor, maar is niet ernstig. Vrouwen hebben meer last van klachten dan mannen. Het uit zich in een ontstoken vagina, plasbuis en vagina. Plassen kan pijnlijk zijn. De klachten zijn goed te behandelen. Mannen merken er meestal niets van.
